Όλα τα μυστικά της μαλάγρας που πρέπει να ξέρετε, για το ψάρεμα με τον φελλό (waggler, bolognese)
Του Δημήτρη Σφαλτού
Φωτογραφίες :Δημήτρης Σφαλτός, Γιώργος Χούσος, Νίκος Ζάρας
Η μαλάγρα, η σύσταση της, η χρησιμοποίηση της, που, πως, με τι, πόσο, και το γιατί, είναι από μόνα τους πολύπλοκα ζητήματα, με πολλά μυστικά. Σε αυτό το κεφάλαιο θα αναλύσουμε διεξοδικά πως ακριβώς χρησιμοποιούμε την μαλάγρα, σε όλες τις τεχνικές με τον φελλό (waggler, bolognese).
Η μαλάγρα είναι ένας συνδυασμός διαφόρων τροφών, συστατικών και αλεύρων, τα οποία ρίχνοντας τα μέσα στο νερό, μαζεύουμε τα ψάρια κοντά μας για να μπορέσουμε να τα ψαρέψουμε. Ο σκοπός της μαλάγρας είναι να διαλύεται μέσα στο νερό, να αφήνει αρώματα, χωρίς τροφικά υπολείμματα, έτσι ώστε να οδηγούμε τα ψάρια στο δόλωμα μας. Επίσης η μαλάγρα με τα συστατικά και τα αρώματα της ,μπορεί να οδηγήσει τα ψάρια σε συναγωνισμό μεταξύ τους, ώστε να αρπάζουν το δόλωμα πιο γρήγορα.

Οι μαλάγρες υπάρχουν σε διάφορες μορφές. Υπάρχουν οι έτοιμες του εμπορίου, και αυτές που μπορούμε να φτιάξουμε μόνοι μας. Πρόκειται για ένα συνδυασμό από άλευρα, με το κύριο συστατικό να είναι τα αλεσμένα δημητριακά, όπως το ψιλό καλαμποκάλευρο, η σόγια, ψιλό αλεύρι σιταριού, τριμμένο ψωμί, πίτουρα. Το καλαμπόκι χρησιμοποιείται κατά κόρον στις μαλάγρες, γιατί είναι ένα συστατικό που διαλύεται εύκολα στο νερό, τόσο στη θάλασσα όσο και στα γλυκά νερά. Άλλα άλευρα που μπορεί να έχει μία μαλάγρα είναι τα ψαράλευρα, όπως το άλευρο σαρδέλας και το ρεγγάλευρο. Τα ψαράλευρα είναι πιο εξειδικευμένα , και απαιτούν προσοχή στην χρήση τους. Οι μαλάγρες με ψαράλευρα χρειάζονται περισσότερη προσοχή στην συντήρηση τους.
Όλες οι μαλάγρες έχουνε μία βάση, η οποία είναι τα ξηρά άλευρα. Από εκεί και μετά εμπλουτίζονται με άλλα υλικά, που αποτελούν τα αρώματα, με προσελκυστικά που προκαλούν νέφος, σαν το γάλα και το τυρί, ενώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν χρώματα για μεγαλύτερο οπτικό ερέθισμα, ή φερομόνες για την προσέλκυση ψαριών. Τα πιο συνηθισμένα αρώματα για τις μαλάγρες είναι το τυρί, η γαρίδα, το σκόρδο, το krill, η σαρδέλα, η ρέγγα, ο αχινός , το μύδι, και το καλαμάρι.
Τα αρώματα δουλεύουνε με βάση τον τόπο που ψαρεύουμε, και το τι ψάρια υπάρχουν. Χονδρικά σε λιμάνια χρησιμοποιούμε συνήθως τυρί, γαρίδα, σκόρδο, σαρδέλα, μύδια, γιατί είναι αποδοτικά για κεφάλους, μουρμούρες, τσιπούρες, σαργούς.
Οι μαλάγρες με τα όστρακα επίσης δουλεύουν και σε βραχώδεις και μικτούς βοηθούς, ενώ προτέρημα εκεί θεωρώ ότι και τα μπαχαρικά. Το οπτικό νέφος, που προκαλείται κυρίως από την πρόσθεση σκόνης γάλακτος, τυριού , άλευρου καζεΐνης, μπορεί να μαζέψει κοπαδιαστά ψάρια, σαν τα μελανούρια, τους γερμανούς, τις σάλπες, τους κέφαλους, και τις μουρμούρες. Δείτε στην παρακάτω φωτογραφία τα στάδια διάλυσης μιας σωστής μαλάγρας, το σπάσιμο, την δημιουργία νέφους και την πλήρη διάδυση στον βυθό.

Οι μαλάγρες ανάλογα με την σύσταση τους, χωρίζονται σε τρεις βασικές κατηγορίες, επιπλέουσες, βυθιζόμενες και στους πολτούς. Οι επιπλέουσες έχουν μαλακή σύσταση, αποτελούνται από άλευρα που διαλύονται πολύ εύκολα, και έχουν σκοπό να μαλαγρώνουν στην επιφάνεια του νερού και στα μεσόνερα. Οι βυθιζόμενες αποτελούνται από πιο βαριά άλευρα, έχουν πιο ισχυρή συνοχή μεταξύ τους, έτσι ώστε η μπάλα της μαλάγρας να φτάνει και να μαλαγρώνει στο βυθό. Οι πολτοί είναι τύποι μαλάγρας με πολύ υδαρή σύσταση, βρίσκονται πάντα σε πλαστικό κουβά , και έχουνε στόχο να αναμειγνύονται με ουδέτερα άλευρα , με άμμο, για να φτιάχνουμε μόνοι μας την σύσταση που εμείς επιθυμούμε. Άλλη μία κατηγορία μαλάγρας είναι η ημίυγρες , μαλάγρες έτοιμες, προβρεγμένες, οι οποίες χρησιμοποιούνται αμέσως στο ψάρεμα. Είναι εξαιρετικά χρήσιμες για σύντομα νυχτερινά ψαρέματα, χωρίς να χάνουμε χρόνο στην παρασκευή τους.
Παρασκευή μαλάγρας
Για να φτιάξουμε σωστά την μαλάγρα θα χρειαστούμε δύο κουβάδες και μία λεπτή σίτα. Ρίχνουμε στον πρώτο κουβά την μαλάγρα που είναι σε μορφή σκόνης, προσθέτουμε σιγά-σιγά νερό , και ανακατεύουμε με τα χέρια μας. Αν υπάρχει δυνατότητα βάζουμε θαλασσινό νερό, και αποφεύγουμε το νερό βρύσης που περιέχει χλώριο. Ένα μυστικό είναι ότι αν χρησιμοποιήσετε ζεστό νερό ή μαλάγρα βγαίνει πιο μαλακή, ενώ αν χρησιμοποιήσετε κρύο σφίγγει πιο πολύ.

Ανακατεύοντας με τα χέρια συνεχόμενα, ρίχνουμε το νερό και πιέζουμε την μαλάγρα στα τοιχώματα του κουβά για να ανακατευτεί ομοιόμορφα. Στους αγώνες ψαρέματος οι ψαράδες ανακατεύουνε την μαλάγρα με τη χρήση ενός ηλεκτρικού μίξερ ( ηλεκτρικό δράπανο μαζί με μεγάλο μίξερ), κερδίζοντας χρόνο στην παρασκευή της.
Η σύσταση που επιθυμούμε στην μαλάγρα είναι σφίγγοντας την με τα χέρια να δημιουργεί μια μπάλα, στην οποία εφαρμόζοντας μικρή πίεση , να σπάει στα χέρια μας. Έτσι εξασφαλίζουμε ότι η στρογγυλή μπάλα που θα σχηματιστεί, θα σπάσει πιο γρήγορα στον βυθό, ελευθερώνοντας πιο γρήγορα τα αρώματα της, και δεν θα αφήσει τροφικά υπολείμματα.
Μόλις η σύσταση της μαλάγρας είναι η επιθυμητή, τοποθετούμε μία σίτα στο δεύτερο κουβά, και ρίχνουμε σιγά-σιγά το μείγμα της μαλάγρας που φτιάξαμε σε μικρές ποσότητες πάνω στην σίτα. Τρίβουμε το μείγμα πάνω στην σίτα, έτσι ώστε να τριφτούν όλοι οι σβώλοι, και η μαλάγρα μας να γίνει πιο μαλακή και αφράτη.
Με αυτόν τον τρόπο διπλασιάζεται σε όγκο και όταν την σφίγγουμε για να φτιάξουμε τις μπάλες, αυτές γίνονται πιο εύκολα. Με το ηλεκτρικό μίξερ μπορούμε να παραλείψουμε το στάδιο της σίτας και τον δεύτερο κουβά , γιατί διαλύει αμέσως όλους τους σβώλους της μαλάγρας και την αφρατεύει πιο εύκολα. Στην συνέχεια φτιάχνουμε τις μπάλες της μαλάγρας και κλείνουμε τον κουβά με ένα καπάκι, για να μην ξεραθούν οι μπάλες από τον αέρα και χάσουν τα αρώματα τους. Υπάρχουν στο εμπόριο ειδικά εξαρτήματα, σαν τα ballmaker, τα οποία φτιάχνουν σαν καλούπι ολοστρόγγυλες μπάλες μαλάγρας.
Θα πρέπει να ξέρετε ότι μόλις η μαλάγρα υγρανθεί, τότε αρχίζουν να ελευθερώνονται τα αρώματα της, γιατί τα περισσότερα είναι υδατοδιαλυτά. Η μαλάγρα για να διατηρηθεί σωστά πρέπει να βρίσκεται στην σκιά.
Τα μυστικά της μαλάγρας
Το βασικό στοιχείο της μαλάγρας είναι να μαζεύει τα ψάρια και όχι να τα ταΐζει. Μια μαλάγρα με πολλά υπολείμματα τροφής μπορεί να μας χορτάσει τα ψάρια και να μην τσιμπάνε στο δόλωμα μας. Οι μαλάγρες του εμπορίου, που είναι έτοιμες, συνήθως δεν χρειάζονται περαιτέρω εμπλουτισμό με άλλα συστατικά. Εξαιρέσεις αποτελούν αδηφάγα κοπαδιαστά ψάρια, σαν π.χ τους γερμανούς-κουρκούνες.
Θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στον τρόπο που εμπλουτίζουμε τις μαλάγρες, γιατί τις περισσότερες φορές έχουμε αρνητικά αποτελέσματα και πονηρεύουμε τα ψάρια. Αν μια βάση μαλάγρας είναι ουδέτερη, μπορούμε να την εμπλουτίσουμε με λάδι σαρδέλας, με μια χούφτα προνύμφες μύγας (bigattino), πολύ καλά σπασμένα όστρακα, σαν τον αχινό, τα μύδια, τις γυαλιστερές, σπασμένα κελύφη από γαρίδες, η πολύ καλά κομμένα σκουλήκια με το ψαλίδι. Τα σπασμένα όστρακα αποδεδειγμένα μπορούν να μαζέψουν πολλά είδη ψαριών, σαν τους σαργούς, τις τσιπούρες, τα μελανούρια, τις μουρμούρες, κ.α.
Το λάδι σαρδέλας θέλει μεγάλη προσοχή, γιατί επειδή είναι ελαιώδες, μπορεί να παρασύρει τα ψάρια μακριά με τα ρεύματα,, καθώς δεν διαλύεται εύκολα. Τα τελευταία χρόνια που ψαρεύουμε έχει δείξει μειωμένη αποτελεσματικότητα, και πλέον στις περισσότερες περιπτώσεις το αποφεύγουμε σαν εμπλουτισμό.
Ο εμπλουτισμός της μαλάγρας με προνύμφες μέγας πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός. Μία μικρή χούφτα για 1 kg μαλάγρας είναι αρκετή, γιατί μπορεί να δώσει περισσότερη τροφή στα ψάρια από όση χρειάζεται.
Οι προνύμφες μύγας επίσης επειδή είναι ζωντανές ,σπάνε συνέχεια την μαλάγρα με την κίνησή τους, και την κάνουν να διαλυθεί, ή στην επιφάνεια, ή στα μεσόνερα, αν δεν είναι καλά σφιγμένη. Μια μυστική προσέγγιση στην μαλάγρα είναι να την εμπλουτίσουμε με μια χούφτα casters. Τα casters επειδή επιπλέουν, μόλις η μπάλα της μαλάγρας φτάσει στο βυθό και διαλυθεί, θα αρχίσουν να σηκώνονται προς τα πάνω, δίνοντας ένα επιπλέον ερέθισμα για τα ψάρια.
Όταν κάνουμε την χαρτογράφηση στο σημείο που ψαρεύουμε με το φελλό, βλέπουμε και αν ο βυθός είναι επίπεδος ή κατρακυλάει. Aν η βυθομέτρηση είναι σταθερή σε διαδοχικά σημεία, τότε ο βυθός είναι επίπεδος. Αν αλλάζει όσο πιο μακριά ρίχνουμε το φελλό, τότε ο βυθός κατρακυλάει ή έχει μεγάλα σκαλοπάτια. Σε επίπεδο βυθό φτιάχνουμε στρογγυλές μπάλες μαλάγρας, ενώ σε βυθό που δεν είναι ομαλός φτιάχνουμε πιο επίπεδες "μπάλες", σαν μπιφτέκια. Η επίπεδη επιφάνεια στην μαλάγρα την σταθεροποιεί στο βυθό, με σκοπό οι "μπάλες-μπιφτέκια" να μην μεταφέρονται αλλού για αλλού, παίρνοντας μαζί και τα ψάρια. Το ίδιο ισχύει και όταν έχουμε ρεύματα στον βυθό.
Υπάρχουν πολλές μαλάγρες στο εμπόριο , οι οποίες έχουν και χρώμα, στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό είναι το κίτρινο, πράσινο, λευκό, πορτοκαλί, και κόκκινο. Με τα περισσότερα ψάρια της θάλασσας να έχουν ασπρόμαυρη όραση, το κόκκινο χρώμα φαίνεται σαν μία πιο σκούρα αντίθεση στον βυθό. Το χρώμα είναι χρήσιμο πολλές φορές, όταν ψαρεύουμε σε πολύ θολά νερά. Το ίδιο ισχύει και με το λευκό νέφος της μαλάγρας, όταν περιέχει τυρί ή γάλα. Μία πολύ αποδοτική κόκκινη μαλάγρα, με χρόνια αποτελέσματα είναι η Fukase Makie Cyu της Marukyu. Η τελευταία έχει μεγάλη αποδοτικότητα, χάρη στον εμπλουτισμό της με krill , και τα επιπλέοντα pellets σαν σκουλήκια που περιέχει (Marukyu Synchronised Pellets).
Ο εμπλουτισμός μιας μαλάγρας με μπαχαρικά, μπορεί να είναι χρήσιμος στους κρύους μήνες του χρόνου. Τα μπαχαρικά Έχουν πολύ έντονο άρωμα, και μπορούν να ξυπνήσουν και να προσελκύσουν τα ψάρια στα κρύα νερά. Μπαχαρικά που αποδεδειγμένα δουλεύουν είναι το σκόρδο, η πάπρικα, και ο γλυκάνισσος. Η δοσολογία τους είναι ένα κουταλάκι του γλυκού , για 1 kg ξηρό μίγματος. Τον χειμώνα επίσης, για να βγάλει μία μαλάγρα πιο γρήγορα τα αρώματα της, χρησιμοποιείται σαν προσθετικό ο γαλακτωματοποιητής ( emulsifiant). Είναι ένα προσθετικό από τον κόσμο των γλυκών νερών, το οποίο είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό. Ο γαλακτωματοποιητής βοηθάει το άρωμα μιας μαλάγρας να αναμειχθεί με το νερό, αλλά επιπλέον απελευθερώνει και οποιοδήποτε ζωικό λίπος ή ελαίου υπάρχει μέσα σ’ αυτή. Τον χειμώνα επειδή πέφτει ο μεταβολισμός των ψαριών, χρησιμοποιούμε έντονο άρωμα μαλάγρας, σε μικρή ποσότητα, π.χ , γαρίδα για λαβράκια σε λιμάνια.
Ένα άλλο συστατικό που βοηθάει πολύ την μαλάγρα να διαλυθεί στο βυθό, δημιουργώντας εφέ με φυσαλίδες που βγαίνουν μέσα από την μπάλα της μαλάγρας, είναι η διττανθρακική σόδα. Πολλές εταιρείες στο χώρο του ψαρέματος έχουν βελτιώσει αυτό το συστατικό, δημιουργώντας σκόνες που δίνουν το εφέ της φυσαλίδας μέσα στην μαλάγρα, γνωστό και σαν "οξυγόνο". Εσείς απλά μπορείτε να βάλετε τρεις έως τέσσερις κουταλιές της σούπας διττανθρακική σόδα, για 1 kg ξηρού μίγματος μαλάγρας, πριν την βρέξετε. Οι μπάλες θα που θα δημιουργηθούν, όταν φτάσουν στο βυθό θα σπάσουν, ελευθερώνοντας φυσαλίδες , που προσελκύουν τα ψάρια.
Το ψωμί σαν μαλάγρα
Αν δεν έχουμε μαλάγρα του εμπορίου, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε βασικά συστατικά που έχουμε στο σπίτι μας, σαν το ψωμί. Είτε φρατζόλα είτε ψωμί του τοστ, το ψωμί θεωρείται σαν τροφή, και θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στην παρασκευή του για μαλάγρα. Μουλιάζουμε επομένως ψωμί μέσα σε ένα κουβά με νερό, μέχρι να αρχίσει να φουσκώνει. Στύβουμε πάρα πολύ καλά το ψωμί, να φύγει το νερό, και το τρίβουμε πάνω σε μία σίτα. Ξανακάνουμε την ίδια διαδικασία, περνώντας το από την σίτα άλλη μια φορά. Δοκιμάζουμε αν η μπάλα που γίνεται είναι συμπαγής, και αν θα διαλυθεί όλη στο νερό.
Άλλη μια τεχνική που μπορούμε να κάνουμε με το ψωμί, είναι να το ξηράνουμε στον αέρα και να το περάσουμε στη συνέχεια από ένα πολυκόφτη-μιξερ multi. Με αυτό τον τρόπο το ψωμί γίνεται λεπτό τρίμμα, και μπορεί μαζί με νερό εύκολα να γίνει μπάλα. Το ίδιο μπορούμε να κάνουμε με τριμμένη φρυγανιά η γαλέτα. Μεγάλη προσοχή το ψωμί να θρυμματίζεται όταν διαλύεται, να χρησιμοποιείται σε μικρές ποσότητες, γιατί για τα ψάρια είναι τροφή. Είναι επικίνδυνο να το χορτάσουμε και να μην τσιμπάνε στο δόλωμα.
Το ψωμί μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν βάση για να εμπλουτίσουμε άλλες μαλάγρες και να αυξήσουμε τον όγκο τους. Οι μαλάγρες με βάση το ψωμί είναι από τις πιο βασικές για το ψάρεμα του κέφαλου, της σάλπας, του γερμανού ,και του μελανουριού. Χρησιμοποιούνται κατά κόρον και στο ψάρεμα στα γλυκά νερά (breadcrumb).
Όταν επιλέγουμε μια μαλάγρα από το εμπόριο, θα πρέπει να δώσουμε σημασία στα συστατικά της. Δυστυχώς πολλές μαλάγρες έχουν αμφιβόλου ποιότητας συστατικά ,που δεν αναγράφονται εύκολα, σαν τα συντηρητικά, το χλώριο, τον πηλό, τον άργιλο, στάχτη, και φώσφορο. Προσωπικά αποφεύγω τις μαλάγρες οι οποίες είναι αρκετά βαριές , και όταν γίνονται μπάλες, γίνονται σφικτές σαν πέτρα. Αυτές οι μπάλες παραμένουν μέσα στο βυθό χωρίς να διαλύονται, και πονηρεύουν τα ψάρια. Επιπλέον πολλά από αυτά τα συστατικά , δεν είναι οικολογικά και επιβαρύνουν τις θάλασσες μας.
Πριν ρίξουμε οποιαδήποτε μαλάγρα μέσα στο νερό, θα πρέπει να ελέγξουμε τα ρεύματα της περιοχής. Όσο πιο βαθύ είναι το νερό, τόσο πιο δυνατά είναι πιθανόν να είναι τα ρεύματα. Τα τελευταία μπορεί να απομακρύνουν τις μπάλες της μαλάγρας, να μετατοπίσουν το άρωμα τους και να μεταφέρουν τα ψάρια μακριά μας.
Αυτό είναι και το λάθος που κάνουν οι περισσότεροι ψαράδες. Χωρίς να βυθομετρήσουν, χωρίς να δούνε την κλίση του βυθό, χωρίς να δουν τα ρεύματα, χωρίς να δουν τις ορέξεις των ψαριών, ρίχνουνε μεγάλη ποσότητα μαλάγρας, καταστρέφοντας στην ουσία το ψάρεμα τους. Για να ρίξουμε μαλάγρα πρέπει να βεβαιωθούμε ότι τα ρεύματα είναι ήπια, και δεν θα μεταφερθεί μαλάγρα αλλού για αλλού. Το μέγεθος της μαλάγρας σαν μπάλα, είναι περίπου στο μέγεθος από ένα μανταρίνι. Δεν χρειάζεται να της κάνουμε μεγαλύτερες, για να μπορούμε να τις διαχειριστούμε καλύτερα. Αυτού του μεγέθους τις μπάλες τις πετάμε , είτε με τα χέρια, είτε με μια σφεντόνα με μεγάλη πλαστική χούφτα.
Όταν δούμε ότι ο τόπος πληροί όλες τις προϋποθέσεις για μαλάγρωμα , ρίχνουμε τρεις μπάλες μαλάγρας για αρχή και περιμένουμε να δούμε τις ενδείξεις του φελλού. Αυτό χαρακτηρίζεται σαν δόση εφόδου. Αν βλέπουμε ότι τα ψάρια μαζεύονται, τσιμπάνε αρμονικά, και πιάνουμε με σταθερό ρυθμό, συνεχίζουμε το μαλάγρωμα με μία μπάλα, ανά 15 με 20 λεπτά περίπου.
Αυτό γίνεται για να κρατήσουμε τα ψάρια στον τόπο μας και να διατηρήσουμε το ενδιαφέρον τους. Αυτή είναι η δόση συντήρησης . Ειδικά αν πιάσουμε κάποιο μεγάλο ψάρι που μπορεί να κάνει φασαρία με τα τραβήγματα του μπροστά μας, το μαλάγρωμα θεωρείται επιβεβλημένο. Η πιο σωστή τακτική σε αυτές τις περιπτώσεις είναι εκτός από μία μπάλα μαλάγρας, να ρίχνουμε και μία σφεντονιά με προνύμφες μύγας.
Σε πολυψαρεμένους τόπους μπορεί η χρήση της μαλάγρας να απομακρύνει τα ψάρια , παρά να τα μαζέψει. Ρίχνοντας μαλάγρα πολλές φορές πιάναμε μόνο μικρά ψάρια, ενώ όταν από λανθασμένη βολή ο φελλός έπεφτε λίγο πιο μακριά, δεξιά ή αριστερα, πιανόντουσαν μεγαλύτερα. Αυτό το γεγονός επαναλαμβανόταν αρκετές φορές, και μας έβαλε σε σκέψη ότι τα μεγαλύτερα ψάρια πονηρευόταν από την μαλάγρα και έτρωγαν σε πιο μακρινή (δεξιά ή αριστερά) απόσταση.
Κάθε μαλάγρα δρα σαν χημικό σήμα στα ψάρια, μέσω των συστατικών της, αλεύρων ή αρωμάτων, και στην ουσία αλλάζει το pH του νερού. Η αλλαγή του pH του νερού είναι αυτή που γίνεται αντιληπτή από τα ψάρια και μαζεύονται στον τόπο που ψαρεύουμε. Το ίδιο προκαλούν οι φερομόνες, όταν μπούνε μέσα στην μαλάγρα, καθώς και πρωτεϊνικά άλευρα σαν την λακταλβουμίνη και την καζεΐνη. Όσο πιο έντονο το άρωμα της μαλάγρας και τα συστατικά, τόσο πιο έντονη είναι και η αλλαγή του pH.
Από αυτές τις αλλαγές πολλά ψάρια δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, σε πολυψαρεμένους τόπους όμως μπορεί να να θεωρηθεί επιζήμιο. Η όσφρηση μας είναι εντελώς διαφορετική από τα ψάρια, και πολλές φορές αυτό που εμείς νομίζουμε ότι μυρίζει όμορφα, τα ψάρια τα απωθεί. Η όσφρηση μας είναι στον αέρα, ενώ των ψαριών είναι μέσα στο νερό. Όταν εμπλουτίζουμε μία μαλάγρα με πολλά και μπερδεμένα μεταξύ του συστατικά, απλά πονηρεύουμε τα ψάρια και τα απομακρύνουμε κάθε φορά που την χρησιμοποιούμε. Παλιότερα αναμιγνύαμε δύο μαλάγρες μεταξύ τους, π.χ σαρδέλα και τυρί, φτιάχνοντας μίγματα για να προσελκύσουμε πολλά είδη ψαριών. Δυστυχώς όμως με τα χρόνια, καταλάβαμε ότι τα τσιμπήματα μειωνόταν σταθερά, τα ψάρια πονήρευαν, και όταν έπεφτε μαλάγρα επικρατούσε νεκρική σιγή!
Συνιστώ πάντα η μαλάγρα να είναι απλή, και στοχευμένη όσο γίνεται σε κάθε τόπο. Με την σωστή της χρήση αργά ή γρήγορα τα ψάρια θα έρθουν. Αυτό όμως που βλέπουμε τα τελευταία χρόνια στην τεχνική με το φελλό, είναι ότι όλο και περισσότεροι τόποι σταματούν να δουλεύουν με την μαλάγρα, και ανταποκρίνονται περισσότερο στο μαλάγρωμα με σκέτη προνύμφη μύγας. Ίσως είναι ένα σημάδι ότι το παρακάναμε με την αλόγιστη χρήση υπερπλούσιων μαλαγρών. Η απλότητα ίσως είναι το κλειδί της επιτυχίας. Αν δεν γνωρίζετε καλά ένα τόπο, είναι καλύτερο να ξεκινήσετε το μαλάγρωμα με σκέτες προνύμφες μέγας, και στην συνέχεια να χρησιμοποιήσετε μαλάγρα, αν αυτό απαιτείται.
Πάντα όλα κρίνονται από το αποτέλεσμα. Αν αρχικά χρησιμοποιήσετε προνύμφες μύγας και πιάνετε ψάρια, και στην συνέχεια ρίξατε μαλάγρα και τα ψάρια κόψουν, θα έχετε ήδη καταλάβει. Η σύνεση και η εμπειρία θα σας κατευθύνουν. Είναι τέλος χρήσιμο, να κάνετε με προσοχή και τα δικά σας πειράματα.


























