Το εξειδικευμένο ψάρεμα της τσιπούρας με την τεχνική του φελλού-Match waggler fishing
Του Δημήτρη Σφαλτού
Φωτογραφίες : Δημήτρης Σφαλτός
Ένα από τα πιο εξειδικευμένα ψαρέματα με την τεχνική του φελλού – match waggler fishing, είναι το ψάρεμα της τσιπούρας, της χρυσοφρύδας της θάλασσας!. Πολλοί θα ισχυριστούν ότι η τσιπούρα ψαρεύεται τυχαία μαζί με άλλα ψάρια, αλλά ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Σε αυτό το άρθρο θα προσεγγίσουμε αυτό το πονηρό, καχύποπτο και μαχητικό ψάρι, και θα μάθετε πολλά από τα μυστικά της ,στο ψάρεμα με τον φελλό waggler.
Ο τόπος και ο χρόνος
Η τσιπούρα είναι από τα πιο κλασικά και συνηθισμένα ψάρια της ακτογραμμής της Ελλάδας και μπορεί να φτάσει σε μεγάλα μεγέθη. Ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία του ψαρέματός της είναι να βρούμε τον κατάλληλο τόπο. Οι τσιπούρες προτιμούν τους μικτούς βυθούς, όπως παραλίες με διάσπαρτα φύκια και βράχια, βαθιά νερά σε λιμάνια, όπου υπάρχουν πολλά όστρακα και καρκινοειδή, ακόμη σε λιμνοθάλασσες. Για να χαρακτηριστεί ένας τόπος σαν τσιπουρότοπος πρέπει να περιέχει την βασική τροφή της τσιπούρας, η οποία είναι όστρακα, όπως μύδια, γυαλιστερές, κυδώνια, πορφύρες, σωλήνες, , σκουλήκια σαν Φαραώ, αμμοσκούληκα, μάνες, μονοδόλια, και καρκινοειδή σαν τα καβούρια, τα σκαρτσίνια, και τις γαρίδες.
Το ίδιο ψάρι τρέφεται ακόμα και με μικρά ψάρια, ψαροδόλια, ολοθούρια, και ψωμιά που πέφτουνε σε νερά κοντά σε ταβέρνες. Η τσιπούρα βρίσκεται στους ίδιους τόπους με τους σαργούς, τα μελανούρια, τα λαβράκια, τους γερμανούς, τους κέφαλους, αρκεί να έχει μεσαίο βάθος ( 3-10 μέτρα) και μικτό βυθό. Ειδικά τα λιμάνια με μεγάλα βάθη ,όπου στους τοίχους τους υπάρχουν κολλημένα μύδια και φιλοξενούν γαρίδες, καραβιδάκια και καβούρια, είναι από τα καλύτερα μέρη για το ψάρεμα της. Οι καλύτεροι μήνες για το ψάρεμα της τσιπούρας θεωρούνται οι φθινοπωρινοί , από τον Σεπτέμβριο έως και Δεκέμβριο. Καλή μήνες επίσης θεωρούνται και οι τελευταίοι της άνοιξης και η πρώτοι του καλοκαιριού.
Οι συνθήκες για Τσιπούρες!
Οι τσιπούρες για να τραφούν χρειάζονται ένα σχετικά ήπιο καιρό, η καλύτερη συνθήκη είναι μετά από σπάσιμο του καιρού. Αποφεύγουμε τις υπερβολικές μπουνάτσες, που τα νερά είναι πεντακάθαρα, και τα νερά με υψηλό κυματισμό. Άλλωστε η τσιπούρα επειδή είναι ένα ψάρι που τρέφεται κοντά στο βυθό, αρέσκεται να ψάχνει το φαγητό της στους μικτούς βοηθούς, ανάμεσα από φυκιάδες, όταν όταν η θάλασσα ηρεμήσει και είναι ακόμη θολή.
Μία πολύ καλή συνθήκη είναι όταν ο φελλός και το δόλωμα μας ταξιδεύει αργά πάνω σε ήπια ρεύματα, γιατί με αυτόν τον τρόπο το δόλωμα ψάχνει περισσότερο τόπο. Όσο μεγαλώνει όμως το βάθος σε ένα τόπο, η τσιπούρα μπορεί να φάει και σε πιο ταραγμένη θάλασσα, απλά θα μας δυσκολέψει να διακρίνουμε το πονηρό τσίμπημα του φελλού (γίνονται μεγάλα τόξα στις πετονιές).
Εξοπλισμός match για τσιπούρες
Επειδή οι τσιπούρες βρίσκονται σε μικτούς βυθούς με βράχια, μύδια ,σκαλώματα και κοψίματα, θα χρειαστούμε έναν εξοπλισμό πιο δυνατό, με δράση κορυφής. Το καλάμι μας κυμαίνεται από μήκος 4,20 έως 4,80 m, με casting weight max 25-40 γραμμάρια. Η δράση κορυφής είναι απαραίτητη για να επιτύχουμε ένα δυνατό κάρφωμα στο πολύ σκληρό στόμα της τσιπούρας ,αλλά και για να την σηκώσουμε γρήγορα από το βυθό.
Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και καλάμι bolognese, αρκεί να είναι στην πιο medium (δυνατή) κατηγορία. Η μάνα μας θα είναι 0,18 έως 0,22 χιλιοστά, και παράμαλο fluorocarbon από 0,16-0,20 χιλιοστά, πάντα διπλαρωμένο! Η τσιπούρα είναι ένα ψάρι με μεγάλα αποθέματα δύναμης κάνει συνεχή χτυπήματα με το κεφάλι της προς τα κάτω, δαγκώνει συνέχεια την πετονιά για να την κόψει, πλαγιάζει με το σώμα της και τραβάει συνεχόμενα προς τα κάτω. Εκεί χρειάζεται ένα δυνατό και σωστό καλάμι, για να διακόψει την πορεία της σε βράχια και σκαλώματα, να την σηκώσει στα μεσόνερα και να αρχίσει να κουράζεται. Δεν πρέπει να δώσουμε πολλά περιθώρια στην τσιπούρα να μπλεχτεί στο βυθό ή να κόψει το παράμαλλο με τα δόντια της.
Μεγάλη προσοχή πρέπει να δίνουμε σε κάθε ψάρι, να ελέγχουμε την μάνα και το παράμαλλο , ειδικά κοντά στο αγκίστρι. Η mainline-πετονιά συστήνεται να είναι βυθιζόμενη για να δουλεύει καλύτερα στα βράχια και στα λιμάνια, και να έχει αντοχή στα γδαρσίματα. Για την τσιπούρα συνήθως χρησιμοποιούμε μεγάλους φελλούς bodied waggler (με σταγόνα), ιδανικοί είναι αυτοί με ροδέλες και φτερά, για να κάνουμε μακριές βολές και να έχουν μεγαλύτερη ευστάθεια σε ρεύματα και ταραγμένη επιφάνεια θάλασσας. Σε μέρες που τα ψάρια τρώνε καχύποπτα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και waggler φελλούς straight-ίσιους. Σημασία έχει να έχουν για χρήση σε βαθιά νερά, μεγάλο βάρος drop, από +3 έως +6 γραμμάρια.
Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο για την τσιπούρα είναι το αγκίστρι που θα χρησιμοποιήσουμε. Προτείνεται δυνατό αγκίστρι τύπου chinu, wide gape, με μεγάλη καμπύλη, δυνατό μέταλλο , κρίκο για να μπορούμε να κάνουμε knotless knot ( κόμπο χωρίς κόμπο) και πολύ κοφτερή μύτη.
Εξειδικεύοντας το ψάρεμα της τσιπούρας
Μία από τις πιο σημαντικές παραμέτρους για το ψάρεμα της τσιπούρας, εκτός από τον τόπο, είναι η ώρα. Οι τσιπούρες θα φάνε καλύτερα τις πρώτες πρωινές ώρες, ελάχιστα πριν βγει ο ήλιος, τις πρώτες ώρες με φως, λίγο πριν το σούρουπο, και μετά διάσπαρτα μέσα στη νύχτα. Οι τόποι που βρίσκονται οι τσιπούρες είναι γνωστοί σαν τσιπουρότοποι, και είναι οι κλασσικοί τόποι που οι τσιπούρες ψαρεύονται ανέκαθεν με όλες τις τεχνικές. Αυτό όμως που έχει σημασία να ξέρετε ,είναι ότι κάθε τόπος με την τσιπούρα δουλεύει διαφορετικά σε κάθε εποχή, οπότε υπάρχουν ιδιαιτερότητες στις ώρες που θα πρέπει να μάθουμε. Οι ώρες αυτές μπορεί να μετατοπίζονται ανάλογα με τα ρεύματα και την φάση του φεγγαριού. Τα καλύτερα ψαρέματα που κάναμε στην τσιπούρα, ήταν οι μέρες κοντά στην πανσέληνο.
Την τσιπούρα θα την αναζητήσουμε κοντά στην ακτή, και το καλύτερο σημείο είναι η πρώτη αποχή. Αν ο βυθός είναι ομαλός μπορούμε να την ψάξουμε και πιο μέσα. Η χρήση της μαλάγρας είναι πολύ καλή τεχνική για την τσιπούρα, αρκεί να μην υπάρχουν δυνατά ρεύματα που θα μας την διασκορπίσουν αλλού για αλλού. Συστήνεται η μαλάγρα να έχει γάλα για οπτικό νέφος, τυρί, και οπωσδήποτε ένα μείγμα από σπασμένα όστρακα, αχινούς, καβούρια, μύδια, ακόμα και κελύφη από γαρίδα . Υπάρχουν έτοιμες μαλάγρες στο εμπόριο με krill, που κάνουν άριστη δουλειά.
Όταν θα φτιάξουμε μαλάγρα από δικά μας σπασμένα όστρακα, θα πρέπει να τα πολτοποιούμε πάρα πολύ καλά, για να μην αφήνουν τροφικά υπολείμματα. Πριν μαλαγρώσουμε θα προσέξουμε πάρα πολύ προσεκτικά τα ρεύματα και την κατεύθυνση τους, αν είναι πολύ δυνατά κάνουμε πολύ σφικτές και μεγάλες μπάλες. Σε πολύ βαθιά νερά και ρεύματα αποφεύγουμε την χρήση μαλαγρώματος με την προνύμφη μύγας. Όταν υπάρχει πολύ αργό ρεύμα και νερά μεσαίου βάθος, μπορούμε άνετα να μαλαγρώνουμε και με προνύμφες μύγας. Όσο για τις μπάλες της μαλάγρας ισχύει ότι και στα άλλα ψαρέματα, ρίχνουμε τέσσερις έως πέντε για αρχή, και στην συνέχεια αναλόγως με τα τσιμπήματα και τις ενδείξεις του τόπου συνεχίζουμε με μία μπάλα ανά εικοσάλεπτο , για να μαζέψουμε περισσότερα ψάρια.
Η τσιπούρα είναι ένα ψάρι με πολύ δυνατά και κοφτερά σαγόνια, και μπορεί να κόψει τα παράμαλα για πλάκα. Όταν ψαρεύουμε τσιπούρες διπλαρώνουμε τέσσερα με πέντε εκατοστά το παράμαλο μας, για να αντέξει στα κοψίματα. Το παράμαλο είναι καλό να έχει μήκος από 60-100 εκατοστά.
Η τσιπούρα για να προσελκυθεί καλύτερα χρειάζεται ένα μεγάλο δόλωμα. Ένας ολόκληρος ακροβάτης, ένας ολόκληρος αμερικάνος, ένα καραβιδάκι πάνω σε δυνατό Aberdeen αγκίστρι, ένα κομμάτι φαραώ, μία δαγκάνα από καβούρι, ένα μύδι, μία ζωντανή γαρίδα, ένα κομμάτι σαρδέλα, ένα μικρό μονοδόλι, είναι ιδανικά δολώματα για τα μεγαλύτερα άτομα του είδους. Ειδικά για να δολώσουμε ολόκληρο σκουλήκι, χρησιμοποιούμε βελόνα, όπως ακριβώς και στο casting.
Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και προνύμφη μύγας, αλλά θα βάλουμε αρκετές και θα γεμίσουμε ένα αγκίστρι νούμερο έξι έως οκτώ. Μπορούμε ακόμα να δέσουμε την ψίχα από πολλά όστρακα, σαν το μύδι ή τον σωλήνα, με ελαστικό νήμα πάνω σε ένα μακρυκότσανο αγκίστρι.Καλή επιλογή επίσης είναι τα μικτά δολώματα, π.χ κομμάτι ακροβάτης μαζί με bigattino.
Η βυθομέτρηση που θα κάνουμε για την τσιπούρα είναι πολύ σημαντική, βάζουμε το δόλωμα μας 10 με 15 εκατοστά από τον βυθό. Οι τσιπούρες όμως να ξέρετε ότι με συνεχόμενο μαλάγρωμα μπορούν να ανέβουν μέχρι και τα μεσόνερα για να φάνε.
Η αρματωσιά που θα φτιάξουμε για την τσιπούρα, συστήνεται να είναι με συγκεντρωμένο βάρος στο κάτω μέρος. Στα βαθιά νερά η χρήση ενός φελλού με drop+ στα τέσσερα έως 6 γραμ. είναι επιβεβλημένη. Ιδανικά, θα χρησιμοποιήσουμε μια τορπίλη δύο έως 3 γραμ. και θα συμπληρώσουμε με δαγκωτά μολυβάκια πάνω από την τορπίλη.
Μεγάλη προσοχή στο αγκίστρι για την τσιπούρα να είναι δυνατό και πολύ αιχμηρό. Επειδή το ψάρι αυτό πολλές φορές παίρνει το δόλωμα και φεύγει, η χρήση του κόμπου χωρίς κόπο ή αλλιώς knotless knot πάνω σε αγκίστρι με κρίκο, θα σας λύσει πολλά προβλήματα, καθώς η τσιπούρα σε αυτή την περίπτωση αγκιστρώνεται μόνη της. Η τσιπούρα ανάλογα με τις συνθήκες τσιμπάει και με διαφορετικό τρόπο.
Σε μέρες με ήρεμη θάλασσα και θολά νερά μπορεί να τσιμπάει καχύποπτα και να βλέπετε μικρά βουλιάγματα στον φελλό. Σε βαθιά νερά και λιμάνια αρπάζει με μεγαλύτερη άνεση το δόλωμα, όποτε βλέπετε τον φελλό σας να εξαφανίζεται απότομα κάτω από το νερό. Προσοχή στην μάχη με την τσιπούρα! Θα την καταλάβετε αμέσως γιατί κάνει σύντομα συνεχόμενα τραβήγματα προς το βυθό, με πολύ σπασμωδικό τρόπο. Κρατάτε πάντα επαφή με το ψάρι και να του ασκείται συνεχώς πίεση. Προτιμούμε να παλέψουμε το ψάρι στα μεσόνερα και να το σηκώσουμε γρήγορα από το βυθό.
Ένα βήμα πριν την αποχή δίνουμε προσοχή, γιατί γυρίζοντας το σώμα της μπορεί να μας κόψει το παράμαλλο. Σε κάθε ψάρι εξετάζουμε προσεκτικά το παράμαλο, γιατί τα δόντια της δεν αστειεύονται. Η τσιπούρα θεωρείται από τα πιο νόστιμα της θάλασσας, και αν την πετύχετε στην εποχή της το φθινόπωρο, η γεύση της είναι ασύγκριτη! Προσοχή στα μικρά ψάρια, η τσιπούρα πρέπει να φτάσει στα 500-600 γραμμάρια , για να ξεκινήσει να αναπαραχθεί! Σεβόμαστε και απελευθερώνουμε τις μικρές τσιπούρες, για να έχουμε να ψαρεύουμε!
